EEN EINDE VOOR PATENT OP CORONAVACCINS?

De tijdelijke vrijgave van de patenten werd niet onmiddellijk met open armen onthaald. De Europese Unie stelt bereid te zijn om het voorstel

te bespreken, doch doet duidelijk nog geen concessies. We zien daaren tegen wel een bijzondere wijziging in de positie van de Verenigde

Staten. Waar de VS eerst weigerachtig tegenover het voorstel stond, verklaart de Amerikaanse ambassadeur voor Handel, Katherine Tai, dat

de VS het voorstel steunt en dat bijzondere omstandigheden vragen om bijzondere maatregelen. Het voorstel wordt inmiddels door meer

dan 100 landen gesteund.

De farmaceutische sector blijft evenwel gekant tegen de vrijgave van de patenten. Men stelt dat weinig landen effectief de capaciteit hebben

om meer vaccins te produceren als zij daar toestemming voor krijgen.

Daarnaast wijst men op de schaarste aan grondstoffen. Deze grondstoffen dienen optimaal ingezet te worden om hoogwaardige vaccins

af te leveren, waarbij de kwaliteit te allen tijde gegarandeerd blijft.

Deze stellingen worden evenwel tegengesproken, nu verschillende grote farmaceutische bedrijven in o.a. Israël, Canada, Bangladesh en

Pakistan stoten op de onwelwillendheid van de uitvinders van de coronavaccins om een samenwerking aangaande de productie op poten

te stellen. Alle partijen zijn akkoord dat de kwaliteit van de vaccins primeert, doch zelfs grotere farmaspelers hebben reeds kwaliteitsproblemen

ervaren. Zulks kan dan ook niet aangewend worden als argument tegen de opheffing van de patenten.

Bovendien vrezen tegenstanders dat de tijdelijke opheffing van patenten nefast zal zijn voor de innovatie. Overheden hebben echter wereldwijd

miljarden aan publieke middelen geïnvesteerd in de ontwikkeling en de productie van coronavaccins. Dit maakt dat een groot deel van

het risico reeds werd geneutraliseerd.

De vraag stelt zich of overheden de problematiek niet kunnen verhelpen door het opleggen van een dwanglicentie. Een dwanglicentie

zal de uitvinder dwingen om de mogelijkheid tot het produceren van de vaccins vrij te geven. Een dwanglicentie biedt echter onvoldoende

zekerheid, nu de uitvinder geen inzicht zal moeten delen over het productieproces.

De kennis over het productieproces, hetgeen bijzonder complex is bij de coronavaccins, is nochtans essentieel. De loutere vrijgave van een

patent zal niet volstaan. Het is dan ook uiterst belangrijk om de farmaceutische bedrijven te incentiveren om hun kennis van het productieproces

te delen als er een tijdelijke opheffing van de patenten komt.

Katrien Loyens

Advocate ConSenso

Actuele info